Cách làm 10 sản phẩm STEM đơn giản cho trẻ em

Sản phẩm STEM mang lại nhiều lợi ích cho trẻ mầm non, giúp phát triển tư duy sáng tạo, logic và kỹ năng giải quyết vấn đề. Qua việc khám phá và thực hành, trẻ học cách tư duy khoa học, đặt câu hỏi, và tìm hiểu thế giới xung quanh.

Các sản phẩm STEM đơn giản  này kích thích sự tò mò, khuyến khích trẻ thử nghiệm, khám phá nguyên lý hoạt động của các vật thể và hiện tượng. Đồng thời, trẻ phát triển kỹ năng phối hợp, làm việc nhóm và tự tin trình bày ý tưởng. STEM còn giúp trẻ làm quen với công nghệ, kỹ thuật từ sớm, xây dựng nền tảng vững chắc cho học tập tương lai.

Dưới đây là hướng dẫn chi tiết cách làm những sản phẩm STEM đơn giản và thú vị cho trẻ mầm non, phù hợp với lứa tuổi và khả năng của các bé.

1. Sản phẩm Stem là gì?

Sản phẩm STEM là những vật dụng, công cụ, hay giải pháp được tạo ra thông qua quá trình áp dụng kiến thức từ các lĩnh vực Khoa học, Công nghệ, Kỹ thuật và Toán học. Những sản phẩm này có thể là vật lý (như mô hình, thiết bị) hoặc phi vật lý (như phần mềm, thuật toán). Đặc trưng nổi bật của sản phẩm STEM là sự kết hợp giữa tính sáng tạo, khả năng giải quyết vấn đề, và ứng dụng thực tiễn.

Ví dụ về sản phẩm STEM bao gồm:

• Mô hình máy bay tự chế: Sử dụng kiến thức vật lý (động lực học), kỹ thuật (thiết kế cánh), và toán học (tính toán trọng lượng, lực nâng).
• Robot tự động: Sự kết hợp giữa công nghệ (lập trình), kỹ thuật (lắp ráp), và toán học (tính toán đường đi).

Ứng dụng di động: Một sản phẩm phần mềm phục vụ học tập, giải trí, hoặc hỗ trợ cuộc sống hàng ngày

2. Đặc điểm của sản phẩm STEM

1. Tích hợp kiến thức đa ngành
   Sản phẩm STEM không chỉ giới hạn ở một lĩnh vực đơn lẻ. Thay vào đó, nó yêu cầu sự phối hợp giữa các ngành, từ khoa học để hiểu hiện tượng, công nghệ để phát triển giải pháp, kỹ thuật để hiện thực hóa ý tưởng, đến toán học để phân tích và tối ưu hóa.
2. Hướng tới giải quyết vấn đề thực tiễn
   Một sản phẩm STEM thường xuất phát từ nhu cầu thực tế hoặc một vấn đề cụ thể trong cuộc sống. Ví dụ, việc thiết kế hệ thống lọc nước tại các vùng nông thôn thiếu thốn là một ứng dụng thực tiễn của STEM.
3. Khả năng sáng tạo và đổi mới
   Mỗi sản phẩm STEM là một minh chứng cho sự sáng tạo, không chỉ dừng lại ở việc áp dụng lý thuyết mà còn là quá trình khám phá những cách tiếp cận mới để đạt được mục tiêu.
4. Tính khả thi và ứng dụng cao
   Sản phẩm STEM cần có khả năng thực hiện được trong thực tế, đảm bảo các yếu tố như chi phí, tính bền vững, và hiệu quả.

3. Tại sao nên áp dụng STEM cho trẻ mầm non?

3.1. Phát triển tư duy sáng tạo

Phương pháp STEM khuyến khích trẻ tìm tòi, thử nghiệm và tự mình khám phá. Trẻ sẽ học cách đặt câu hỏi, suy nghĩ về nguyên nhân và thử nghiệm để tìm ra giải pháp.

3.2. Rèn luyện kỹ năng giải quyết vấn đề

Sản phẩm đồ chơi STEM yêu cầu trẻ phối hợp giữa tư duy và hành động. Từ đó hình thành kỹ năng giải quyết vấn đề từ những tình huống thực tế.

3.3. Phát triển kỹ năng hợp tác

Thông qua các hoạt động nhóm, trẻ sẽ học cách làm việc cùng nhau, lắng nghe ý kiến và phân chia nhiệm vụ. Góp phần xây dựng kỹ năng làm việc nhóm.

3.4. Hình thành kiến thức nền tảng

Các hoạt động STEM cung cấp cho trẻ những khái niệm cơ bản về khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học một cách tự nhiên và dễ hiểu.

4. Nguyên tắc làm sản phẩm STEM cho trẻ mầm non

• Đơn giản: Sản phẩm phải phù hợp với khả năng tư duy và kỹ năng vận động của trẻ.
• An toàn: Các nguyên liệu sử dụng cần đảm bảo không gây hại cho trẻ.
• Thực tế: Sản phẩm STEM nên liên quan đến cuộc sống hàng ngày để trẻ dễ dàng tiếp cận và hiểu.
• Sáng tạo: Khuyến khích trẻ tự do khám phá và biến tấu ý tưởng theo cách riêng.

5. Cách làm sản phẩm STEM đơn giản

5.1. Chiếc cầu giấy

Nguyên liệu:

• Giấy cứng (bìa hoặc giấy A4)
• 2 cuộn băng keo
• Một số đồ vật nhỏ như ô tô đồ chơi, viên bi

Cách làm:

1. Yêu cầu trẻ dựng một cây cầu bằng giấy sao cho có thể chịu được trọng lượng của các đồ vật nhỏ.
2. Trẻ sẽ tự tìm cách gấp, cuộn hoặc xếp giấy để làm cầu vững chắc.

Bài học STEM:

• Khoa học: Trọng lực và khả năng chịu lực của vật liệu.
• Kỹ thuật: Cách thiết kế kết cấu vững chắc.
• Toán học: Đo lường chiều dài và độ cao của cầu.

5.2. Chiếc thuyền nổi

Nguyên liệu:

• Xốp, giấy bạc, hoặc nút chai nhựa
• Ống hút, giấy màu
• Keo dán

Cách làm:

1. Cùng trẻ tạo hình chiếc thuyền từ xốp hoặc nút chai.
2. Trang trí thêm buồm bằng giấy màu và ống hút.
3. Thả thuyền vào chậu nước và quan sát.

Bài học STEM:

• Khoa học: Lực nổi và trọng lượng.
• Kỹ thuật: Cách thiết kế thuyền để không bị chìm.
• Toán học: So sánh kích thước và trọng lượng của các thuyền khác nhau.

5.3. Chai phun nước

Nguyên liệu:

• Một chai nhựa rỗng
• Que xiên hoặc ống hút
• Băng keo
• Nước

Cách làm:

1. Khoan một lỗ nhỏ trên thân chai và lắp ống hút vào.
2. Bịt kín bằng băng keo để không rò rỉ nước.
3. Đổ nước vào chai và bóp nhẹ để nước phun ra từ ống hút.

Bài học STEM:

• Khoa học: Áp suất và chuyển động của nước.
• Kỹ thuật: Thiết kế hệ thống phun nước.
• Toán học: Đo lượng nước phun ra.

5.4. Đồng hồ mặt trời

Nguyên liệu:

• Giấy bìa cứng
• Que tre hoặc bút chì
• Bút màu

Cách làm:

1. Cắt giấy bìa thành hình tròn và vẽ các vạch giờ.
2. Dùng que tre hoặc bút chì cắm vào giữa làm kim đồng hồ.
3. Đặt dưới ánh nắng và quan sát bóng của que di chuyển.

Bài học STEM:

• Khoa học: Chuyển động của Trái Đất và ánh sáng mặt trời.
• Toán học: Phân chia góc độ và thời gian.

5.5. Robot tái chế

Nguyên liệu:

• Hộp giấy cũ, chai nhựa, nắp chai
• Kéo, keo dán
• Bút màu, mắt nhựa trang trí

Cách làm:

1. Hướng dẫn trẻ dùng hộp giấy và chai nhựa làm thân và đầu robot.
2. Trang trí thêm mắt, tay, chân bằng các vật liệu tái chế.
3. Trưng bày sản phẩm.

Bài học STEM:

• Khoa học: Tái chế và bảo vệ môi trường.
• Kỹ thuật: Lắp ráp các bộ phận của robot.
• Nghệ thuật: Phát triển óc thẩm mỹ qua việc trang trí.

5.6 Làm đồng hồ nước đơn giản

Nguyên liệu cần chuẩn bị:

• Hai chai nhựa cỡ vừa (1 lít hoặc 1,5 lít).
• Keo nóng hoặc băng keo cách điện.
• Đinh hoặc vật nhọn để đục lỗ.
• Bút lông để đánh dấu.
• Nước màu (có thể dùng phẩm màu thực phẩm).

Các bước thực hiện:

1. Chuẩn bị chai nhựa:
   • Cắt đôi chai nhựa thứ nhất, giữ lại phần đáy để làm nơi chứa nước.
   • Chai nhựa thứ hai cắt bỏ phần đầu, để tạo phễu dẫn nước.
2. Đục lỗ:
   • Sử dụng đinh hoặc vật nhọn để đục một lỗ nhỏ ở đáy chai thứ nhất. Đảm bảo lỗ vừa đủ để nước chảy từ từ.
3. Lắp ráp:
   • Gắn phễu từ chai thứ hai vào chai thứ nhất bằng keo nóng hoặc băng keo.
   • Đặt sản phẩm trên bàn hoặc giá đỡ.
4. Đánh dấu thời gian:
   • Đổ nước màu vào chai. Quan sát dòng chảy và dùng bút lông đánh dấu thời gian mà nước đạt đến mỗi mức cụ thể.

Ý nghĩa giáo dục: Trẻ sẽ học được nguyên lý chuyển động của chất lỏng và cách đo thời gian bằng công cụ tự chế.

5.7 Xe hơi chạy bằng bong bóng

Nguyên liệu cần chuẩn bị:

• Bìa cứng hoặc hộp giấy tái chế.
• 4 nắp chai làm bánh xe.
• 2 que xiên hoặc ống hút.
• Bong bóng.
• Kéo, keo dán.

Các bước thực hiện:

1. Làm thân xe:
   • Cắt bìa cứng thành hình chữ nhật để làm thân xe.
2. Lắp bánh xe:
   • Đục lỗ nhỏ ở giữa 4 nắp chai để làm bánh xe.
   • Xỏ que xiên qua nắp chai và gắn chúng vào hai đầu bìa cứng.
3. Lắp động cơ bong bóng:
   • Gắn ống hút vào đầu bong bóng, cố định bằng dây thun hoặc băng dính.
   • Dán ống hút có bong bóng vào thân xe.
4. Thử nghiệm:
   • Thổi hơi vào bong bóng qua ống hút, bịt đầu ống hút lại, sau đó thả ra để xe chạy.

Ý nghĩa giáo dục: Trẻ hiểu được nguyên tắc lực đẩy và cách sử dụng năng lượng khí nén.

5.8 Máy bắn đá mini

Nguyên liệu cần chuẩn bị:

• Que kem gỗ.
• Dây thun.
• Muỗng nhựa.
• Kéo hoặc dao cắt nhỏ.

Các bước thực hiện:

1. Chuẩn bị que gỗ:
   • Chồng 6-8 que kem gỗ lên nhau, cố định hai đầu bằng dây thun.
2. Lắp cơ chế bắn:
   • Gắn muỗng nhựa vào một que kem khác bằng dây thun.
3. Lắp ráp máy bắn đá:
   • Đặt bộ que kem đã chồng làm bệ, sau đó đặt que có gắn muỗng lên phía trên, cố định bằng dây thun sao cho muỗng có thể bật lên xuống.
4. Thử nghiệm:
   • Đặt viên đá hoặc hạt nhỏ vào muỗng, kéo ngược muỗng rồi thả để bắn.

Ý nghĩa giáo dục: Trẻ học được cách sử dụng đòn bẩy và cơ chế phóng lực.

5.9 Đèn lồng LED

Nguyên liệu cần chuẩn bị:

• Một bóng đèn LED nhỏ.
• Pin cúc áo.
• Dây đồng.
• Giấy màu hoặc giấy trong suốt.

Các bước thực hiện:

1. Kết nối đèn LED:
   • Gắn dây đồng vào hai cực của bóng đèn LED.
   • Nối dây vào pin cúc áo.
2. Làm vỏ đèn:
   • Sử dụng giấy màu để tạo hình đèn lồng theo ý thích, cắt và dán giấy thành hình trụ hoặc các hình dáng khác.
3. Gắn đèn vào vỏ:
   • Đặt bóng đèn LED và pin vào trong đèn lồng giấy.
4. Trang trí:
   • Trang trí thêm họa tiết bên ngoài đèn lồng.

Ý nghĩa giáo dục: Trẻ hiểu được cách hoạt động của dòng điện và mạch đơn giản.

5.10 Chế tạo núi lửa phun trào

Nguyên liệu cần chuẩn bị:

• Đất sét hoặc bột nhão.
• Giấm.
• Baking soda.
• Màu thực phẩm đỏ.

Các bước thực hiện:

1. Tạo hình núi lửa:
   • Dùng đất sét hoặc bột nhão để nặn thành hình ngọn núi lửa. Để một hốc nhỏ ở giữa.
2. Thêm “dung nham”:
   • Đổ baking soda và một ít màu đỏ vào hốc núi.
3. Phun trào:
   • Đổ giấm từ từ vào hốc, quan sát phản ứng sủi bọt và “dung nham” trào ra.

Ý nghĩa giáo dục: Trẻ tìm hiểu phản ứng hóa học giữa axit và bazơ.

6. Lợi ích từ việc làm sản phẩm STEM

• Kích thích tò mò: Trẻ sẽ luôn hứng thú khám phá và tìm hiểu về thế giới xung quanh.
• Phát triển kỹ năng vận động: Các hoạt động đòi hỏi sự khéo léo của tay và sự phối hợp giữa tay-mắt.
• Xây dựng lòng tự tin: Trẻ sẽ cảm thấy tự hào khi hoàn thành sản phẩm của mình.
• Học cách làm việc nhóm: Làm sản phẩm STEM thường đòi hỏi sự hợp tác, giúp trẻ rèn luyện kỹ năng giao tiếp.
• Tích hợp trong giờ học: Giáo viên có thể sử dụng các sản phẩm STEM để thiết kế bài học thú vị, kết hợp các hoạt động thực hành với lý thuyết.
• Hoạt động ngoài trời: Các sản phẩm như vườn ươm mini hoặc thí nghiệm khoa học có thể được áp dụng trong các hoạt động ngoài trời, giúp trẻ khám phá thiên nhiên.
• Hoạt động nhóm: Sử dụng các bộ xếp hình hoặc robot lập trình để tổ chức các trò chơi nhóm, giúp trẻ phát triển kỹ năng hợp tác.

7. Lưu ý khi lựa chọn sản phẩm STEM cho trẻ mầm non

• Độ an toàn: Chọn sản phẩm được làm từ vật liệu an toàn, không độc hại và phù hợp với độ tuổi.
• Đơn giản và dễ sử dụng: Sản phẩm nên có thiết kế trực quan, dễ thao tác để trẻ tự tin khám phá.
• Kích thích sự tò mò: Ưu tiên các sản phẩm có tính sáng tạo và khuyến khích trẻ tìm hiểu, khám phá.
• Phù hợp với độ tuổi: Đảm bảo sản phẩm không quá phức tạp, phù hợp với khả năng và trình độ của trẻ mầm non.

Việc tạo ra sản phẩm STEM đơn giản không chỉ thú vị mà còn là cơ hội để trẻ em học hỏi nhiều điều bổ ích. Dù là đồng hồ nước, xe chạy bằng bong bóng, hay núi lửa phun trào, mỗi hoạt động đều mang lại những bài học khoa học quan trọng. Với sự hướng dẫn của cha mẹ và giáo viên, trẻ sẽ dần khám phá và yêu thích thế giới STEM, mở ra nhiều cơ hội phát triển trong tương lai.

Với triết lý giáo dục Montessori làm nền tảng, PodDecor Việt Nam tạo ra các sản phẩm đồ chơi trẻ em và giáo cụ giảng dạy bằng gỗ tiện lợi – thông minh – an toàn và thân thiện với trẻ nhỏ. Xem sản phẩm chi tiết tại đây

Địa chỉ: 9 Cổng Sa Đông, Yên Sở, Hoài Đức, Hà Nội

Điện thoại: 0904.222.568

Email: poddecorvietnam@gmail.com